Görme Bozuklukları

Göz bozukluğu, gözde bulunan yapılarda hasar meydana gelmesi veya görüntünün oluşması sırasında bazı sorunlar gözlenmesi olarak tanımlanabilir. En yaygın görülen türü kırma kusurları olup yaygın bilinen göz bozuklukları arasında miyop ve hipermetroptan bahsedilebilir. Miyop; uzağı, hipermetrop ise yakını net görememe sorunudur. Bunların dışında astigmat ve presbiyopi olarak isimlendirilen göz kusurları da bulunur.

Bulanık bir görüşe sahipseniz ilk akla gelen, bir göz bozukluğunuz olup olmadığı olabilir. Bulanık görmek dışında göz bozukluğu belirtileri arasında baş ağrısı, istemsizce göz kısma, göz yorgunluğu bulunabilir. Göz bozukluğu, genetik olarak meydana gelebildiği gibi sonradan çevresel etmenler sonucunda da gelişebilir. Göz bozukluğu tedavisi ise çoğunlukla doktorunuzun yaptığı çeşitli testler ile göz bozukluğu derecenizi belirlemesi ve buna uygun olarak gözlük veya kontakt lens reçetelendirilmesi ile yapılır. Bu yöntemlerin dışında daha kalıcı tedavi seçenekleri olarak bilinen lazer ameliyatı ve göz içi lens implantı da bulunur. Tedavi seçenekleri arasından doktorunuzun size uygun gördüğü seçenekler ve kendi isteklerinizi de göz önüne alarak karar verebilirsiniz.

Göz Bozukluğu Nedir?

Göz bozukluğu, gözle ilgili birçok sorunu kapsayan geniş bir göz hastalığı kavramıdır. En bilinen  göz bozuklukları miyop hipermetrop gibi görme bozukluklarıdır. Göz bozukluklarından detaylı olarak bahsetmeden önce görüntünün nasıl oluştuğunu bilmekte fayda var.

1. Bir nesneye bakıldığında ilk olarak korneaya giren ışık buradan merceğe iletilir.
2. Gözün ön arka kısmında bulunan gözbebeğiniz, gelen ışık miktarına bağlı olarak küçülür veya büyür.
3. Kornea ve göz merceği görüntüyü odak noktasına getirebilmek için ışığı kırar.
4. Kırılan ışık gözün arka kısmındaki retinaya ulaşır.
5. Retinaya gelen görüntü sinyallere dönüşür ve optik sinirlerin (görme siniri) yardımı ile beyne aktarılır.
6. Beyninizin bu görüntüleri yorumlayıp birleştirmesi ile görme işlemi tamamlanır ve bu işlemler saliseler içerisinde gerçekleşir.

Görme bozukluklarından olan kırma kusurları, kornea ve göz merceğinin görüntüyü oluşturabilmek için ışığı kırdığı noktalarda meydana gelen sorunlardır. Kırma problemleri, genetik veya çevresel faktörlerin etkisinden kaynaklanabilir.

Göz Bozukluğu Çeşitleri

Göz bozuklukları kırılma sorunundan kaynaklanabilen ve görmeyi zorlaştıran bir grup rahatsızlıktır. Görme bozuklukları seviyesine göre derecelendirilebilir. Çoğu kişi düşük derecede bir görme problemine sahip olduğunda tedaviyle daha iyi görme imkanı olduğundan habersiz olabilir. Bu nedenle düzenli aralıklarla göz muayenesi yapılması önemlidir. Yaygın olarak görülen göz bozuklukları çeşitleri arasında şunlar sayılabilir:

• Miyop
• Astigmat
• Hipermetrop
• Presbiyopi

Miyop

Uzağı görememe sorunu olarak da bilinen miyop, en yaygın görülen görme bozukluklarından biridir. Kişi yakınındaki nesneleri görmekte bir güçlük çekmezken uzaktaki bir yazıyı okumakta zorlanabilir. Göz küresi normalden uzun olduğunda ya da göz merceğinin kırıcılığı fazla olduğunda görüntünün retinanın önüne düştüğü duruma denir. Miyopu olan kişilerde nesnelerin görüntüsü retina üzerine odaklanamaz ve bu durum da kişinin baş ağrısı veya göz yorgunluğu yaşamasına neden olabilir. Miyopi, çocuklarda görülen yaygın kırma kusurları arasında bulunur.

Astigmat

Astigmat bir bulanık görme problemidir ve astigmat hastalarında anormal olarak kornea eğriliği bulunur. Bu durum, görüntünün iki farklı konuma düşmesine neden olur ve sonucunda da görüntü bulanık görünür (1). Astigmat, tek başına olabildiği gibi miyop veya hipermetrop ile birlikte de bulunabilir ve durumu daha kötü hale getirebilir. Miyop ile benzer şekilde göz yorgunluğu veya baş ağrısına neden olabilir. Tedavi olarak göz derecenize uygun olarak verilen gözlük veya kontakt lenslerden sonra ağrı ve yorgunluk hissinden kurtulabilirsiniz.

Hipermetrop

Yaygın görülen kırma sorunları arasında hipermetrop da bulunur. Miyopun tersi durumunda ortaya çıkar. Göz küresi ekseni kısa olduğu için görüntü retinanın arkasına düşer. Bu nedenle hipermetropu olan kişiler uzağı görmekte zorluk çekmezken yakındaki herhangi bir nesne veya yazıyı net olarak göremeyebilirler. Hipermetropi olan çocuklarda ise okula ilgisizlik, sürekli göz ovuşturma veya şaşılık görülebilir.

Presbiyopi

Presbiyopi kusurunda diğer görme bozukluklarından farklı olarak gözde herhangi bir sorun yoktur. Gözün doğal yaşlanma sürecinin bir parçası olarak çoğu kişinin yaşayacağı bir durumdur. Gözün yaşlandıkça yakınındaki nesneleri görebilmek için odağını değiştirme yeteneğini kaybetmesi sonucu ortaya çıkar. Genellikle 40 yaş civarında görülmeye başlayabilir. Halk içerisinde telefonundaki bir yazıyı okumak için ekranı uzaklaştırıp gözlerini kısan bir kişide büyük ihtimalle presbiyopi olduğundan bahsedilebilir. Presbiyopi, yaşlandıkça daha da ilerleyen bir durum olduğu için hali hazırda bir göz kusuru olan kişiler açısından tedavi daha zor bir hale gelebilir.

Göz Bozukluğu Dereceleri Nelerdir?

Göz bozukluğu, kırma kusuruna bağlı olduğunda problemin şiddetine göre derecelendirilebilir. Reçetenizi aldığınızda üstünde birçok sayı olduğunu görürsünüz. Bunlar, hangi gözünüzde ne boyutta ve hangi görme bozukluğunuz olduğunu anlatan sayılardır. Reçete üzerindeki OD veya R harfleri sağ gözünüzü OS veya L harfleri sol gözünüzü temsil eder. Her sayıdan önce + veya – işaretleri bulunur. Bu işaretler, miyopi hipermetropi arasından hangisine sahip olduğunuzu gösterir. Örneğin reçetenizde -1.00 yazıyorsa bu hafif miyop olduğunuz anlamına gelir. Reçetenizde +4,25 yazıyorsa bu 4 derece ve ¼ hipermetrop olduğunuz anlamına gelir. Her iki gözünüzü birbirinden farklı değerlere sahip olabilir; ancak genellikle bu değerler arasında çok büyük fark bulunmaz. Bazı durumlarda kişilerin tek gözünde astigmat görülmesi durumunda bozukluk dereceleri arasında büyük bir fark bulunmasa da görüşleri arasında büyük farklılık bulunabilir.

Göz Bozukluğu Belirtileri

En yaygın görülen göz bozukluğu belirtileri arasında bulanık görmeden bahsedilebilir. Bunun dışında göz bozukluğu belirtileri şunları içerebilir:

• Çift görme
• Parlak bir ışığın etrafında hale görme
• Şaşılık
• Baş ağrısı
• İstemsizce göz kısma
• Göz yorgunluğu (Gözleri yorgun veya ağrılı hissetme)
• Herhangi bir şeyi okurken veya bilgisayar ekranına bakarken odaklanamama

Göz Bozukluğu Baş Döndürür Mü?

Gözler, görüntünün oluşturulduğu organımızdır. Görüntüyü yorumlayan ve ne gördüğümüzü anlamamızı sağlayan organ ise beyindir. Işığı kırarak oluşturulan görüntü optik sinirler yardımıyla beyne iletilir. Beyne giden göz siniri yollarındaki sinirlerin yaklaşık olarak yüzde yirmisi denge ve göz hareketlerinin kontrolünün de sağlandığı iç kulak ve vestibüler sistem ile etkileşime girer. Bu nedenle göz bozukluğu belirtileri arasında bazen baş dönmesi ve denge kurmada zorluk gibi durumlar gözlenebilir.